غزل شمارهٔ ۴۲۳
آندم که نه شمع و نه لگن بود
شــــــمــــــع دل مـــــن زبـــــانـــــه زن بـــــود
وانـدم کـه نه جان و نه بدن بود
دل فــــتــــنـــه یـــار ســـیـــمـــتـــن بـــود
در آیـــــــنـــــــه روی یـــــــار جـــــــســــــتــــــم
خـــــود آیـــــنـــــه روی یـــــار مــــن بــــود
دل در پـــــــــــی او فـــــــــــتــــــــــاد و او را
خــــود در دل تــــنــــگ مـــن وطـــن بـــود
مـــــوج افـــــکـــــن قـــــلـــــزم حـــــقــــیــــقــــی
هــم گــوهـر و هـم گـهـر شـکـن بـود
دی بــــــــر در دیــــــــر درد نــــــــوشـــــــان
آشـــــــوب خـــــــروش مـــــــرد و زن بــــــود
دیــدم بــت خـویـش را کـه سـرمـسـت
در دیـــــر حـــــریـــــف بــــرهــــمــــن بــــود
هـر بـت کـه مـغـانش سجده کردند
چــون نــیــک بــدیــدم آن شــمــن بـود
پـــــروانـــــهٔ روی خــــویــــشــــتــــن شــــد
آن فــتــنــه کــه شــمـع انـجـمـن بـود
چــون پـرده ز روی خـویـش بـرداشـت
خـــود پـــردهٔ روی خـــویــشــتــن بــود
خـــواجـــو بـــزبـــان او ســـخـــن گـــفــت
هـــیــهــات چــه جــای ایــن ســخــن بــود
غزل شمارهٔ ۴۲۴
وفـــات بـــه بـــود آنـــرا کــه در وفــای تــو نــبــود
کــه مــبــتــلــا بـود آنـکـس کـه مـبـتـلـای تـو نـبـود
چـو خـاک مـی‌شـوم آن بـه که خاکپای تو باشم
کـه خـاک بـر سـر آنـکس که خاک پای تو نبود
اســیــر بــنــد شــود هــر کــه بـنـدهٔ تـو نـگـردد
جــفــای خــویــش کــشــد هــر کـه آشـنـای تـو نـبـود
ز دیــده دســت بــشــویــم اگـر نـه روی تـو بـیـنـد
ز ســـر طــمــع بــبــرم گــر درو هــوای تــو نــبــود
بــر آتــش افــکــنــم آنــدل کــه در غــم تــو نــسـوزد
بــبــاد بــر دهــم آن جــان کــه از بـرای تـو نـبـود
بـــجـــز ثـــنــای تــو نــبــود هــمــیــشــه ورد زبــانــم
کـه حـرز بـازوی جـانـم بـه جـز دعـای تـو نـبود
بـــود بـــجـــای مـــنـــت صـــد هـــزار دوســـت ولـــیـــکـــن
بــدوســتــی کـه مـرا هـیـچـکـس بـجـای تـو نـبـود
دلــــم وفــــای تـــو ورزد چـــرا کـــه هـــیـــچ نـــیـــرزد
دلــی کــه بــســتــهٔ گــیــسـوی دلـگـشـای تـو نـبـود
گـــدای کـــوی تـــو بـــودن ز مـــلـــک روی زمــیــن بــه
کـه سـلـطـنـت نـکـنـد هـر کـه او گـدای تـو نـبـود
چــــو ســــر ز خــــاک بــــرآرنــــد هـــرکـــس بـــامـــیـــدی
امــــیــــد اهـــل مـــودت بـــه جـــز لـــقـــای تـــو نـــبـــود
ترا به چشم تو بینم چرا که دیدهٔ خواجو
ســــــزای دیــــــدن روی طـــــرب فـــــزای تـــــو نـــــبـــــود
غزل شمارهٔ ۴۲۵
مــشــنــو کــه چــراغ دل مــن روی تــو نـبـود
یـا مـیـل مـن سـوخـتـه دل سـوی تـو نـبود
مـشـنـو کـه هـر آنـکـس خـبر از عالم جانست
آئـــیـــنـــه جـــانـــش رخ دلــجــوری تــو نــبــود
مــشــنــو کــه ســر زلــف عــروســان بــهــاری
آشـــفـــتـــهٔ آن ســـنـــبـــل گــلــبــوی تــو نــبــود
مـــشـــنـــو کـــه دل خـــســـتــهٔ دیــوانــه مــا را
شــوریــدگــی از ســلـسـلـهٔ مـوی تـو نـبـود
مـشـنـو کـه گـر آن طـرهٔ زنگی وش هندوست
تــرک فــلــکــی بــنــدهٔ هــنــدوی تــو نــبـود
مشنو که چو در گوشهٔ محراب کنم روی
چـشـمـم هـمـه در گـوشـهٔ ابـروی تـو نـبود
مـشـنـو کـه گر از هر دو جهان روی بتابم
مـقـصـود مـن از هـر دو جهان روی تو نبود
مـشـنـو که شبی تا سحر از آتش سودا
مــنــزلــگــه مــن خــاک ســر کــوی تــو نـبـود
مـشـنـو کـه پـریـشـانـی و بـیماری خواجو
از زلـــف کـــژ و غـــمـــزهٔ جــادوی تــو نــبــود
غزل شمارهٔ ۴۲۶
دوش کـــــز طــــوفــــان اشــــکــــم آب دریــــا رفــــتــــه بــــود
از گـــرســـتـــن دیـــده نـــتـــوانـــســـت یــک ســاعــت غــنــود
مـــــردم چــــشــــم مــــرا خــــون دل از ســــر مــــی‌گــــذشــــت
گــــر چــــه کــــار دیـــده از خـــونـــابـــهٔ دل مـــی‌گـــشـــود
آه آتــــــش بــــــار مــــــن هـــــر دم بـــــرآوردی چـــــو بـــــاد
از نـــــــــهـــــــــاد نـــــــــه رواق چـــــــــرخ دود انــــــــدود دود
صــــدمــــهٔ غــــوغــــای مــــن ســــتــــر کــــواکــــب مـــی‌دریـــد
صـــــیـــــقـــــل فــــریــــاد مــــن زنــــگــــار گــــردون مــــی‌زدود
از دل آتــــــــش مــــــــی‌زدم در صــــــــدرهٔ خــــــــارای کــــــــوه
زانـــــســـــبــــب کــــوه گــــرانــــم دل گــــرانــــی مــــی‌نــــمــــود
هـــر نـــفـــس آهـــم ز شـــاخ ســـدره آتــش مــی‌فــروخــت
هـــر دم افـــغـــانـــم کـــلـــاه از فـــرق فـــرقـــد مـــی‌ربــود
مـــــطـــــرب بـــــلـــــبـــــل نـــــوای چـــــرخ مـــــی‌زد بـــــر ربــــاب
هـــر تـــرنـــم کـــز تـــرنـــم ســـاز طـــبــعــم مــی‌شــنــود
بـــخـــت بـــیـــدارم در خـــلـــوت بـــزد کـــای بـــی خـــبــر
دولـــت آمــد خــفــتــه‌ئــی بــرخــیــز و در بــگــشــای زود
مــن ز شــادی بــیــخــود از خــلــوتـسـرا جـسـتـم بـرون
سروری دیدم که فرقش سطح گردون می بسود
کـــار خـــواجـــو یـــافـــت از دیـــدار مـــیـــمــونــش نــظــام
انــــتــــظــــاری رفــــت لـــیـــکـــن عـــاقـــبـــت مـــحـــمـــود بـــود
غزل شمارهٔ ۴۲۷
شـبـی بـا یـار در خـلـوت مـرا عـیـشـی نـهانی بود
کـه مـجـلـس بـا وجـود او بـهشت جاودانی بود
عـقـیـقـش از لـطـافـت در قـدح چـون عـکس می‌افکند
مـی انـدر جـام یـاقـوتـی تو گوئی لعل کانی بود
جهان چونروز روشن بود بر چشمم شب تاری
تـو گـوئـی شـمـع رخـسـارش چـراغ آسمانی بود
ز آه و اشــک مــیــگــونـم شـبـی تـا روز در مـجـلـس
ســــمــــاع ارغــــنــــونــــی و شــــراب ارغــــوانـــی بـــود
چـو خـضـرم هـر زمـان مـی‌شد حیات جاودان حاصل
کــه مــی در ظــلــمــت شــب عــیــن آب زنــدگــانـی بـود
خـیـال قد سرو آساش چون در چشم من بنشست
مــرا بــر جـویـبـار دیـده سـرو بـوسـتـانـی بـود
مــیــانــش را نــشــان هــسـتـی انـدر نـیـسـتـی جـسـتـم
چـودیـدم در کنار آنرا نشان از بی نشانی بود
چـنـان کـانـدر پـریـشـانـی سـرافـرازی کـنـد زلـفـش
تــوانــائــی چــشــم ســاحــرش در نــاتــوانــی بــود
چـوچـشـم خـواجـوی دلخسته گاه گوهر افشانی
هـــمـــه شـــب کــار لــعــل آبــدارش درفــشــانــی بــود
غزل شمارهٔ ۴۲۸
مـــرا وقـــتـــی نـــگــاری خــرگــهــی بــود
کـه قـدش غـیـرت سـرو سـهـی بـود
نـــه از بـــاغـــش مـــرا بـــرگ جـــدائـــی
نــه از سـیـبـش مـرا روی بـهـی بـود
بـــشـــب روشـــن شــدی راهــم ز رویــش
ز مـویـش گر چه بیم گمرهی بود
ز چـــشـــم آهـــوانـــش خـــواب خـــرگــوش
نــه از مــســتــی ز عــیــن روبــهــی بــود
سـخـن کـوتـه کـنـم دور از جـمـالـش
مـراد از عـمـر خـویـشـم کـوتهی بود
رخــم پــر نــاردان مــی‌شــد ز خـونـاب
کـه از نـارش دمـی دستم تهی بود
ز مـــردان رهـــش خـــواجـــو در ایـــن راه
کسی کو جان بداد آنکس رهی بود
غزل شمارهٔ ۴۲۹
راســــتــــی را در ســــپــــاهـــان خـــوش بـــود آواز رود
در مـــــیـــــان بـــــاغ کــــاران یــــا کــــنــــار زنــــده رود
بـاده در سـاغـر فـکـن سـاقی که من رفتم بباد
رود را بــر ســاز کــن مـطـرب کـه دل دادم بـرود
جـــام لـــعـــل و جـــامـــهٔ نـــیـــلـــی ســیــه روئــی بــود
خــیــز و خــم بــنـمـای تـا خـمـری کـنـم دلـق کـبـود
گــر تــو نــاوک مــی‌زنــی دور افــکــنــم درع و سـپـر
ور تـو خـنجر می‌کشی یکسو نهم خفتان و خود
شــــاهــــد بــــربــــط زن از عـــشـــاق مـــی‌ســـازد نـــوا
بــلــبــل خــوش نـغـمـه از نـوروز مـی‌گـویـد سـرود
در چنین موسم که گل فرش طرب گسترده است
جــامــهٔ جــان مــرا گــوئــی ز غــم شــد تــار و پــود
آن شــــه خــــوبــــان زبـــردســـت و گـــدایـــان زیـــردســـت
او چـو کـیـخـسـرو بـلـنـد افـتـاده و پیران فرود
مــــی‌بــــرد جــــانــــم بــــرمـــحـــراب ابـــرویـــش نـــمـــاز
مــی‌فــرســتــد چــشــم مــن بــر خــاک درگـاهـش درود
چــون مــیــان دجـلـه خـواجـو را کـجـا بـودی کـنـار
کــــز کــــنــــار او دمــــی خــــالــــی نــــیــــفـــتـــادی ز رود
غزل شمارهٔ ۴۳۰
نــقــش رویــت بــچــه رو از دل پـر خـون بـرود
بــا خــیــال لــبـت از چـشـم چـو جـیـحـون بـرود
بــچــه افــســون دل از آن مــار ســیــه بــرهـانـم
کان نه ماریست که از حلقه بافسون برود
از ســر کــوی تــوام روی بــرون رفــتـن نـیـسـت
هـــر کـــرا پـــای فــرو رفــت بــگــل چــون بــرود
دیــده غــیــرت بــرد از دل کـه مـقـیـم در تـسـت
در مــیــانــشـان چـو نـکـو در نـگـری خـون بـرود
چــون دلــم در ســر آنــزلـف سـیـه خـواهـد شـد
بـه چـه روی از سـر آن هـنـدوی مـیـمـون برود
جــانــم از مــلـک درون عـزم سـفـر خـواهـد کـرد
ای دل غـــمـــزده بـــشـــتـــاب کـــه اکـــنـــون بــرود
خـواجـو از چـشـم پـر آب ار گهر افشان گردد
عـــقـــد گــوهــر دلــش از لــؤلــؤ مــکــنــون بــرود
غزل شمارهٔ ۴۳۱
تـرک تـیـرانـداز مـن کـز پـیـش لـشـکـر مـی‌رود
دلــــربــــا مــــی‌آیــــدم در چــــشـــم و دلـــبـــر مـــی‌رود
بـــامــدادان کــان مــه از خــرگــاه مــی‌آیــد بــرون
ز آتــــش رخــــســــارش آب چـــشـــمـــهٔ خـــور مـــی‌رود
مــن بــتــلـخـی جـان شـیـریـن مـی‌دهـم فـرهـادوار
وز لــــب شــــیــــریــــن جــــانــــان آب شــــکـــر مـــی‌رود
آتـــشـــی در ســـیـــنـــه دارم کـــز درون ســـوزنــاک
دمـبـدم چون شمع مجلس دودم از سر می‌رود
گــر بــدامــن اشــک در پــایــم گــهـر ریـزی کـنـد
جــای آن بــاشــد چــرا کــو بــر ســر زر مــی‌رود
تــیــره مــی‌گــردد ســحــرگـه دیـدهٔ سـیـارگـان
بـــســکــه دود آه مــن در چــشــم اخــتــر مــی‌رود
مـی‌رود خـونـم ز چـشـم خونفشان تدبیر چیست
زانـکـه هـر سـاعـت کـه مـی‌آیـد فـزونـتـر مـی‌رود
چـنـگ را بـیـنـم کـه هـنـگـام صـبـوح از درد مـن
مـی‌کـنـد فـریـاد و خون از چشم ساغر می‌رود
ای بــهــشــتــی پــیــکــر از فــردوس مــی‌آئــی مـگـر
کــــز عــــقــــیــــق جــــانـــفـــزایـــت آب کـــوثـــر مـــی‌رود
گر دل و دین در سر زلف تو کردم دور نیست
رخــتــمــؤمــنــدر ســر تــشــویــش کـافـر مـی‌رود
چـون دبـیـر از حـال خـواجـو مـی‌کـنـد رمـزی بیان
خــون چــشـمـم چـون قـلـم بـر روی دفـتـر مـی‌رود
غزل شمارهٔ ۴۳۲
تـــشـــنـــهٔ غـــنــچــه ســیــراب تــرا آب چــه ســود
مــردهٔ نــرگـس پـر خـواب تـرا خـواب چـه سـود
جــان شــیــریــن چــو بــتــلــخــی بـلـب آرد فـرهـاد
گـر چـشـانـنـدش از آن پـس شـکر ناب چه سود
چـــون تـــوئـــی نـــور دل دیـــدهٔ صـــاحـــب‌نـــظـــران
شمع بی روی تو در مجلس اصحاب چه سود
مــنــکــه بــی خــاک سـر کـوی تـو نـتـوانـم خـفـت
بـسـتـر خـواب مـن از قـاقـم و سـنجاب چه سود
کـــام جــانــم ز لــب ایــن لــحــظــه بــرآور ور نــی
تـشـنه در بادیه چون خاک شود آب چه سود
دمــــــبــــــدم مــــــردمــــــک دیــــــده دهــــــد جـــــلـــــابـــــم
دل چـو خـون گـشـت کـنـون شـربت عناب چه سود
هـمـچـو چـشـمـت چـو ز مـسـتـی نفسی خالی نیست
زاهــد صــومــعــه را گــوشــهٔ مـحـراب چـه سـود
بــــی فــــروغ رخ زیــــبـــای تـــو در زلـــف ســـیـــاه
در شــب تــیــره مــرا پــرتــو مــهـتـاب چـه سـود
چـــون بـــخـــنــجــر ز درت بــاز نــگــردد خــواجــو
ایـنـهـمـه جـور جـفـا بـا وی ازیـن بـاب چـه سـود
