غزل شمارهٔ ۴۰۳
عـــــاقـــــلـــــان کـــــی دل بـــــدســـــت زلــــف دلــــداران دهــــنــــد
نــــقــــره داران چــــون نــــشــــان زر بــــطــــراران دهــــنـــد
مــــگـــذر از یـــاران کـــه در هـــنـــگـــام کـــار افـــتـــادگـــی
واجــــب آن بــــاشــــد کــــه یـــاران یـــاری یـــاران دهـــنـــد
گـــر بـــدردی بـــاز مـــانـــدی دل ز درمـــان بـــرمـــگـــیــر
ســـــاقـــــیـــــان اول قـــــدح دردی بـــــخـــــمــــاران دهــــنــــد
خـــون دل مـــی‌خـــور کـــه هـــم روزی رســـانــنــدت بــکــام
پــادشــاهــان روز کــیــن خــلــعـت بـخـونـخـواران دهـنـد
وقــت را فــرصــت شــمــر زیــرا کــه هــنــگــام صــبــوح
مــســت چــون در خــواب بــاشــد مــی بــهـشـیـاران دهـنـد
گــــر دریــــن مــــعــــنـــی درســـتـــی درد را درمـــان شـــمـــر
مــشــفــقــان از بــیــم جــان دارو بــه بــیـمـاران دهـنـد
خیز و خواجو را چو کار از دست شدی کاری برآر
روز مـــــحـــــنـــــت کـــــارداران دل بــــبــــیــــکــــاران دهــــنــــد
غزل شمارهٔ ۴۰۴
اهــل تــحــقــیــق چــو در کــوی خــرابــات آیــنــد
از ره مـــیـــکـــده بــر بــام ســمــاوات آیــنــد
تــا بــبــیــنــنــد مــگــر نــور تــجــلــی جــمـال
هــمـچـو مـوسـی ارنـی گـوی بـه مـیـقـات آیـنـد
گـــر کـــرامــت نــشــمــارنــد مــی و مــســتــی را
از چــــه در مــــعـــرض اربـــاب کـــرامـــات آیـــنـــد
بــــر ســــر کـــوی خـــرابـــات خـــراب اولـــیـــتـــر
زانـــکـــه از بــهــر خــرابــی بــخــرابــات آیــنــد
پـارسـایـان کـه مـی و مـیکده را نفی کنند
گــر بــنــوشــنــد مــئـی جـمـلـه در اثـبـات آیـنـد
ور چــو مــن مــحــرم اســرار خــرابــات شـونـد
فــارغ از صــومــعــه و زهــد و عـبـادات آیـنـد
بـــــدواخـــــانـــــهٔ الـــــطــــاف خــــداونــــد کــــرم
دردمــــــنــــــدان تــــــمــــــنــــــای مـــــداوات آیـــــنـــــد
تـشـنـگـان آب اگـر از چـشـمـهٔ حـیـوان جـویـند
فرض عینست که چون خضر بظلمات آیند
اسـب اگـر بـر سـر خـواجـو بدواند رسدش
آنـکـه شـاهـان جـهـان پـیـش رخـش مـات آیـنـد
غزل شمارهٔ ۴۰۵
بــــنــــشـــیـــن تـــا نـــفـــســـی آتـــش مـــا بـــنـــشـــیـــنـــد
ورنــــه دود دل مــــا بــــیــــتــــو کـــجـــا بـــنـــشـــیـــنـــد
گر کسی گفت که چون قد تو سروی برخاست
ایـــن خـــیـــالـــیــســت کــه در خــاطــر مــا بــنــشــیــنــد
چــــو تــــو بـــرخـــیـــزی و از نـــاز خـــرامـــان گـــردی
ســـرو بـــرطـــرف گـــلـــســـتـــان ز حــیــا بــنــشــیــنــد
هـــیـــچـــکـــس بـــا تـــو زمـــانـــی بــمــراد دل خــویــش
نـــنـــشـــیـــنـــد مـــگـــر از خـــویـــش جـــدا بـــنـــشــیــنــد
دمــــــبــــــدم مــــــردمـــــک چـــــشـــــم مـــــن افـــــشـــــانـــــد آب
بـــر ســر کــوی تــو تــا گــرد بــلــا بــنــشــیــنــد
بــــر فــــروزد دلــــم از نــــکـــهـــت انـــفـــاس نـــســـیـــم
گــر چــه شــمــع از نــفــس بــاد صــبــا بـنـشـیـنـد
تـــو مـــپـــنـــدار کـــه دور از تــو اگــر خــاک شــوم
آتـــــش عـــــشـــــق مـــــن از بـــــاد هـــــوا بـــــنــــشــــیــــنــــد
مــــن بــــشــــکــــرانــــهٔ آن از ســــر ســــر بـــرخـــیـــزم
کـــان ســـهـــی ســـرو روان از ســر پــا بــنــشــیــنــد
عـــقـــل بـــاور نـــکـــنـــد کـــان شــه خــوبــان خــواجــو
از تــــکــــبـــر نـــفـــســـی پـــیـــش گـــدا بـــنـــشـــیـــنـــد
غزل شمارهٔ ۴۰۶
تـنـم تـنـهـا نـمـی‌خـواهـد کـه در کـاشـانـه بـنـشـیـند
دلـــم را دل نـــمـــی‌آیـــد کـــه بـــی جـــانـــانـــه بــنــشــیــنــد
ز دســت بــنــده کـی خـیـزد کـه بـا سـلـطـان درآمـیـزد
که کس با شمع نتواند که بی پروانه بنشیند
دلـــی کـــز خـــرمـــن شـــادی نـــشـــد یـــک دانــه‌اش حــاصــل
چـــنـــیــن در دام غــم تــا کــی بــبــوی دانــه بــنــشــیــنــد
اگـر پـیـمـان کـند صوفی که دست از می فرو شویم
بـخـلـوت کـی دهـد دسـتـش کـه بـی پـیـمانه بنشیند
مــــرا گــــویـــنـــد دل بـــرکـــن بـــافـــســـون از لـــب لـــیـــلـــی
ولـــی کـــی آتـــش مــجــنــون بــدیــن افــســانــه بــنــشــیــنــد
دلـم شـد قـصـر شـیـریـن ویـن عـجـب کـان خـسـرو خوبان
بـدیـنـسـان روز و شـب تـنـهـا در ایـن ویـرانـه بـنـشیند
چــــو یــــار آشــــنــــا مــــا را غــــلــــام خــــویـــش مـــی‌خـــوانـــد
غـریـبـسـت ایـن کـه هـر سـاعـت چـنـان بـیـگـانـه بـنشیند
بــتــی کــز عــکــس رخــســارش چــراغ جــان شــود روشــن
چـه دود دل کـه بـرخـیـزد چـو او در خـانـه بـنـشـیـند
خــرد دانــد کــه گــر خــواجــو رهــائــی یــابــد از قـیـدش
چـــرا دور از پـــری رویـــان چــنــیــن دیــوانــه بــنــشــیــنــد
غزل شمارهٔ ۴۰۷
بـــه آب گـــل رخ آن گـــلـــعـــذار مــی‌شــویــنــد
و یـا بـه قـطـرهٔ شـبـنم بهار می‌شویند
بــکــوی مــغــبــچــگــان جــامــه‌هــای صــوفــی را
بـــجــامــهــای مــی خــوشــگــوار مــی‌شــویــنــد
هــنـوز نـازده مـنـصـور تـخـت بـر سـر دار
بـــخـــون دیـــدهٔ او پـــای دار مـــی‌شـــویـــنـــد
خوش آن صبوح که آتش رخان ساغر گیر
بــــبــــاده لــــعــــل لــــب آبــــدار مـــی‌شـــویـــنـــد
بــحــلــقــه‌ئــی کــه ز زلــفـت حـدیـث مـی‌رانـنـد
دهـان نـخـسـت بـه مـشـک تـتـار مـی‌شـویند
بـپـوش چـهـره کـه مـشـاطـگـان نـقش نگار
ز شـرم روی تـو دسـت از نـگـار مـی‌شـویند
بــســا کــه شــرح نــویــسـان روزنـامـهٔ گـل
ورق ز شــرم تــو در جــویــبــار مـی‌شـویـنـد
قــتــیــل تــیـغ تـرا خـسـتـگـان ضـربـت شـوق
بــــب دیــــده گـــوهـــر نـــثـــار مـــی‌شـــویـــنـــد
بــشــوی گــرد ز خـاطـر کـه دیـدگـان هـر دم
ز لــوح چــهــرهٔ خــواجـو غـبـار مـی‌شـویـنـد
غزل شمارهٔ ۴۰۸
دیـگـرانـرا عیش و شادی گر چه در صحرا بود
عــیـش مـا هـر جـا کـه یـار آنـجـا بـود آنـجـا بـود
هـــــر دلـــــی کـــــز مـــــهــــر آن مــــه روی دارد ذره‌ئــــی
در گــداز آیــد چــو مـوم ار فـی الـمـثـل خـارا بـود
ســنــبــلــت زانــرو بــبــالــا ســر فـرود آورده اسـت
تـــا چـــو بــالــای تــو دایــم کــار او بــالــا بــود
هــــســـت در ســـالـــی شـــبـــی ایـــام را یـــلـــدا ولـــیـــک
کس نشان ندهد که ماهی را دو شب یلدا بود
تـــنـــگ چـــشـــمـــانــرا نــیــایــد روی زیــبــا در نــظــر
قــیــمــت گــوهــر چــه دانــد هــر کــه نـابـیـنـا بـود
از نـــکـــورویـــان هـــر آنـــچ آیـــد نــکــو بــاشــد ولــی
یــــار زیــــبــــا گــــر وفــــاداری کــــنــــد زیــــبــــا بـــود
حــال رنــگ روی خــواجـو عـرضـه کـردم بـر طـبـیـب
نـاردان فـرمـود از آن لـب گـفـت کـان صـفـرا بود
غزل شمارهٔ ۴۰۹
آن رفــت کــه مــیــل دل مــن ســوی شـمـا بـود
شب تا بسحر خوابگهم کوی شما بود
آن رفـــت کـــه پـــیـــوســـتـــه‌ام از روی عـــبــادت
مـــحـــراب روان گـــوشــهٔ ابــروی شــمــا بــود
آن رفـــت کـــه شـــمـــع دل مــن در شــب حــیــرت
در سـوز و گـداز از هـوس روی شـمـا بـود
آن رفــــت کــــه از نـــکـــهـــت انـــفـــاس بـــهـــاران
مـقـصـود مـن سـوخـتـه دل بوی شما بود
آن رفــت کـه در تـیـره شـب از غـایـت سـودا
دلــبــنــد مــن خــسـتـه جـگـر مـوی شـمـا بـود
آن رفــت کــه هــر دم کـه ز بـابـل ز دمـی لـاف
چـشـمـم هـمـه بـر غمزهٔ جادوی شما بود
آن رفــــت کــــه مــــرغ دل پــــر آتــــش خـــواجـــو
پــروانــهٔ شــمــع رخ دلــجــوی شــمــا بـود
غزل شمارهٔ ۴۱۰
گـــردون کـــنـــایـــتـــی ز ســـر بــام مــا بــود
کــــوثــــر حــــکــــایـــتـــی ز لـــب جـــام مـــا بـــود
ســرســبــزی شــکـوفـهٔ بـسـتـانـسـرای فـضـل
از رشـــــحـــــهٔ مــــقــــاطــــر اقــــلــــام مــــا بــــود
خـوش بـوئـی نـسـیـم روان بـخـش بـاغ عـقل
از نــــفــــحــــهٔ مــــعــــاطــــر ارقــــام مــــا بــــود
خـورشـیـد اگـر چـه شـرفـهٔ ایـوان کـبریاست
خـــــشــــتــــی ز رهــــگــــذار در بــــام مــــا بــــود
مـــا را جـــوی بــدســت نــبــیــنــی ولــی دو کــون
یــــک حـــبـــه از فـــواضـــل انـــعـــام مـــا بـــود
چــون خــیــمــه بــر مــخــیــم کــروبـیـان زنـیـم
چـــرخ بــریــن مــعــســکــر احــشــام مــا بــود
بــدر مــنــبــر و گــیــســوی عــنــبــرفــشــان شـب
مــنــجــوق چــتــر و پــرچــم اعــلــام مــا بــود
نوری که وقت صبح ز مشرق شود پدید
از عـــکـــس جـــام بـــادهٔ گـــلـــفـــام مـــا بــود
ز ایــام اگــر چــه تــیــره بـود روز عـمـر مـا
فـــرخـــنـــده روز آنـــکـــه در ایـــام مـــا بــود
قــصــر وجــود تــا یــابــد کــی شــود خــراب
گــر زانــکــه بــر کــتــابــهٔ او نــام مــا بـود
خــواجــو مــگــو حــکــایــت سـرچـشـمـهٔ حـیـات
کــان قــطـره‌ئـی ز جـام غـم انـجـام مـا بـود
غزل شمارهٔ ۴۱۱
یـاد بـاد آن شـب کـه دلـبـر مست و دل در دست بود
بـــاده چـــشــم عــقــل مــی‌بــســت و در دل مــی‌گــشــود
بــوی گــل شــاخ فـرح در بـاغ خـاطـر مـی‌نـشـانـد
جــــــام مــــــی زنـــــگ غـــــم از آئـــــیـــــنـــــه جـــــان مـــــی‌زدود
مـه فـرو می‌شد گهی کو پرده در رخ می‌کشید
صــبــح بــر مـی‌آمـد آن سـاعـت کـه او رخ مـی‌نـمـود
کـــافـــر گـــردنـــکـــشـــش بـــازار ایــمــان مــی‌شــکــســت
جـــادوی مـــردم فـــریـــبـــش هـــوش مـــســـتــان مــی‌ربــود
از عـــذارش پـــرده گـــلـــبـــرگ و نـــســـریـــن مـــی‌دریــد
وز جــــمــــالــــش آبــــروی مــــاه و پــــرویـــن مـــی‌فـــزود
هـمـچـو سـرمـسـتـان دلـم تـا صـبحدم در باغ وصل
از رخ و زلــفــش ســخــن مــی‌چــیــد و ســنـبـل مـی‌درود
گـــرشـــکـــار آهـــوی صـــیـــاد او گـــشـــتـــم چـــه شــد
ور غـــلـــام هـــنـــدوی شـــب بــاز او بــودم چــه بــود
چـــون وصـــال دوســـتـــان از دســت دادم چــاره نــیــســت
چون بغفلت عمر بگذشت این زمان حسرت چه سود
گـــــفـــــتـــــم آتـــــش در دلـــــم زد روی آتـــــش رنـــــگ تـــــو
گــفــت خــواجــو بــاش کــز آتــش نــدیــدی بــوی دود
غزل شمارهٔ ۴۱۲
مـــرا ز مـــهـــر رخـــت کـــی مــلــال خــواهــد بــود
کــه عــشــق لــم یــزل و لــایـزال خـواهـد بـود
در آن زمــــان کــــه امـــیـــد بـــقـــا خـــیـــال بـــود
خـــیـــال روی تـــوام در خـــیـــال خـــواهـــد بــود
از آنـطـرف کـه تـوئـی گـر فـراق خواهی جست
ازیـــن طــرف کــه مــنــم اتــصــال خــواهــد بــود
نــظــر بــفــرقــت صــوری مــکــن کــه در مـعـنـی
مــیــان لــیــلــی و مــجــنــون وصـال خـواهـد بـود
براستان که سرما چنین که در سر ماست
بـــر آســـتـــان شـــمــا پــایــمــال خــواهــد بــود
بــهــر دیــار کــه مــحــمــل رود ز چــشـم مـنـش
گـــــذار بـــــر ســـــر آب زلـــــال خـــــواهــــد بــــود
چــو قــطــع بــعــد مــســافــت نـمـی‌دهـد دسـتـم
کـــجـــا مـــنـــزل قـــربـــت مـــجـــال خـــواهـــد بــود
کـسـی کـه بـر سر کوی تو باشدش حالی
ز خـاک کـوی تـو صـبـرش مـحـال خواهد بود
ز قـیـل و قـال گـذر کـن کـه در چـمـن زین پس
حــدیــث بــلــبــل شــیــریــن مــقــال خــواهـد بـود
بــــبـــاغ بـــادهٔ گـــلـــگـــون چـــرا حـــرام بـــود
اگـــر بـــگـــلــشــن رضــوان حــلــال خــواهــد بــود
مــکــن مــلــامــت خــواجــو کــه مــهــر او هــر روز
چـو حـسـن مـاهـرخـان بـر کـمـال خـواهد بود
