غزل شمارهٔ ۶۶۲
آیـــد ز نـــی حـــدیـــثـــی هـــر دم بـــگـــوش جــانــم
کــاخــر بــیــا و بــشــنــو دســتــان و داسـتـانـم
مـــن آن نـــیـــم کـــه دیــدی و آوازه‌ام شــنــیــدی
در مـن بـچـشـم مـعـنـی بـنـگـر که من نه آنم
گـر گـوش هـوش داری بـشنو که باز گویم
رمـــزی چـــنـــانـــکـــه دانـــی رازی چــنــانــکــه دانــم
مــن بــلــبــل فــصــیــحــم مــن هــمــدم مــسـیـحـم
مـن پـرده سـوز انـسـم من پرده ساز جانم
مــــن بــــادپـــای روحـــم مـــن بـــادبـــان نـــوحـــم
مــــــــن رازدار غــــــــیــــــــبــــــــم مــــــــن راوی روانــــــــم
گـــاه تـــرانـــه گـــفـــتـــن عــقــلــســت دســتــیــارم
در شـــرح عــشــق دادن روحــســت تــرجــمــانــم
عــیــســی روان فــزایــد چــون مــن نـفـس بـرآرم
داود مــــســـت گـــردد چـــون مـــن زبـــور خـــوانـــم
در گـــــوش هـــــوش پـــــیــــچــــد آواز دلــــنــــوازم
وز پــــــردهٔ دل آیـــــد دســـــتـــــان دلـــــســـــتـــــانـــــم
بـی فـکـر ذکـر گـویـم بـی‌لـهـجـه نغمه آرم
بــی حــرف صــوت ســازم بــی‌لــب حـدیـث رانـم
پــیــوسـتـه در خـروشـم زیـرا کـه زخـم دارم
هـــمـــواره زار و زردم زانـــرو کـــه نـــاتـــوانــم
اکـنـون کـه صـوفـی آسـا تجریدخرقه کردم
بــنــگــر چــو بــت پــرســتــان زنــار بــرمــیـانـم
بــــبــــریــــده‌انــــد پــــایـــم در ره زدن ولـــیـــکـــن
بــا ایــن بــریــده پــائــی بــا بــاد هــمـعـنـانـم
مـــعـــذورم ار بـــنـــالـــم زیــرا کــه مــی‌زنــنــدم
لیکن چه چاره سازم کز خویش در فغانم
وقتی که طفل بودم هم خرقه بود خضرم
اکـنـون کـه پـیـر گـشـتـم هـمـدسـت کـودکـانم
خــــواجــــو اگــــر نـــدانـــی اســـرار ایـــن مـــعـــانـــی
از شـــهـــر بـــی زبـــانـــان مـــعـــلـــوم کــن زبــانــم
غزل شمارهٔ ۶۶۳
مـــن آن مـــرغ هـــمـــایـــونـــم کـــه بــاز چــتــر ســلــطــانــم
مــــن آن نــــوبــــاوهٔ قـــدســـم کـــه نـــزل بـــاغ رضـــوانـــم
چـو جـام بـیـخـودی نـوشـم جـهـانـرا جـرعه دان سازم
چـــو در مـــیـــدان عـــشـــق آیـــم فـــرس بـــرآســـمـــان رانـــم
چــراغ روز بــنــشــیــنــد شـب ار چـون شـمـع بـرخـیـزم
ز مـــهـــرم آســـتـــیــن پــوشــد مــه ار دامــن بــرافــشــانــم
ز مــعــنــی نـیـسـتـم خـالـی بـهـر صـورت کـه مـی‌بـیـنـم
بــصــورت نــیــســتــم مــایــل بــهــر مــعــنــی کـه مـی‌دانـم
اگـــر پـــنـــهـــان بــود پــیــدا مــن آن پــیــدای پــنــهــانــم
وگــــــر نــــــادان بــــــود دانــــــا مــــــن آن دانــــــای نــــــادانــــــم
هــــمــــای گـــلـــشـــن قـــدســـم نـــه صـــیـــد دانـــه و دامـــم
تـــذرو بـــاغ فـــردوســـم نـــه مـــرغ ایــن گــلــســتــانــم
چـه در گـلـخـن فـرود آیـم کـه در گـلـشـن بـود جایم
دریـن بـوم از چـه رو پـایـم کـه بـاز دسـت سـلـطانم
مـن آن هـشـیـار سـرمـسـتـم کـه نـبـود بـی قدح دستم
نـــگـــویـــم نــیــســتــم هــســتــم بــلــی هــم ایــن و هــم آنــم
ســـرانـــدازی ســـرافـــرازم تــهــی دســتــی جــهــان بــازم
ســبــکــســاری گــران ســیــرم ســبــک روحـی گـرانـجـانـم
ســــپـــهـــر مـــهـــر را مـــاهـــم جـــهـــان عـــشـــق را شـــاهـــم
بـــتـــانـــرا آســـتـــیـــن بـــوســـم مــغــانــرا آفــریــن خــوانــم
اگــــر دیـــو ســـلـــیـــمـــانـــم ز خـــاتـــم نـــیـــســـتـــم خـــالـــی
ولــــی مــــهــــر پــــری رویـــان بـــود مـــهـــر ســـلـــیـــمـــانـــم
چــو خــضــرم زنــده دل زیــرا کــه عــشـقـسـت آب حـیـوانـم
چو نوحم نوحه گر زانرو که در چشمست طوفانم
بـــهـــر دردی کـــه درمـــانـــم هـــمـــان دردم دوا بـــاشـــد
کــــه هـــم درمـــان مـــن دردســـت و هـــم دردســـت درمـــانـــم
مـنـم هـم چـشـم و هـم طوفان که طوفانست در چشمم
مــنــم هــم جــان و هــم جــانــان کــه جــانــانــســت در جــانــم
بــرو از کــفـر و دیـن بـگـذر مـرا از کـفـر دیـن مـشـمـر
کــه هــم ایــمــان مــن کــفــرســت و هــم کــفــرسـت ایـمـانـم
کـه مـی‌گـوید که از جمعی پریشان می‌شود خواجو
مـــرا جـــمـــعـــیـــت آن وقـــتـــســـت کــز جــمــعــی پــریــشــانــم
غزل شمارهٔ ۶۶۴
مــن هــمـان بـه کـه بـسـوزم ز غـم و دم نـزنـم
ورنــــه از دود دل آتــــش بــــجـــهـــان در فـــکـــنـــم
هــمــچــو شــمــع ار سـخـن سـوز دل آرم بـزبـان
در نـــفـــس شـــعـــلـــه زنـــد آتــش عــشــق از دهــنــم
مــرد و زن بــرســر اگــر تــیـغ زنـنـدم سـهـلـسـت
مــن چــو مـردم چـه غـم از سـرزنـش مـرد و زنـم
هـــر کـــرا جـــان بــود از تــیــغ بــگــردانــد روی
وانــکــه جـان مـی‌دهـد از حـسـرت تـیـغ تـو مـنـم
تــن مــن گــر چــه شــد از شــوق مــیــانـت مـوئـی
نـیـسـت بـی شـور سـر زلـف تـو مـوئـی ز تـنـم
اثـــری بـــیـــش نـــمـــانـــد از مــن و چــون بــاز آئــی
ایـــن خـــیـــالـــســـت کـــه بـــیـــنـــی اثــری از بــدنــم
عــهــد بــسـتـی و شـکـسـتـی و ز مـا بـگـسـسـتـی
عــهــد کـردم کـه دگـر عـهـد تـو بـاور نـکـنـم
چـون تـوانـم کـه دمی خوش بزنم کاتش عشق
نـــگـــذارد کـــه مـــن ســـوخـــتـــه دل دم بـــزنـــم
اگـــر از خـــویـــشـــتـــنـــم چـــنـــد ز درد دل خــویــش
دفـتـر از خـون دلـم پـرشـد و تـر شـد سـخـنم
اگــــر از خــــویــــشـــتـــنـــم هـــیـــچ نـــمـــی‌آیـــد یـــاد
دوســتــان عــیــب مــگــیــریــد کــه بـی خـویـشـتـنـم
مــی‌نــوشــتــم ســخــنــی چــنــد ز درد دل خــویــش
دفـتـر از خـون دلـم پر شد و تر شد سخنم
ایـکـه گـفـتـی کـه بـغـربـت چـه فـتادی خواجو
چــــکــــنــــم دور فــــلـــک دور فـــکـــنـــد از وطـــنـــم
در پــــی جـــان جـــهـــان گـــرد جـــهـــان مـــی‌گـــردم
تا که پوشد سر تابوت و که دوزد کفنم
غزل شمارهٔ ۶۶۵
گـــر مـــن خـــمـــار خـــود ز لــب یــار بــشــکــنــم
بـــــازار کـــــارخـــــانـــــهٔ اســـــرار بــــشــــکــــنــــم
بـــر بـــام هـــفـــت قـــلـــعـــهٔ گـــردون عـــلــم زنــم
دنــدان چــرخ ســرکــش خــونــخــوار بــشــکـنـم
در هــــم کــــشـــم طـــنـــاب ســـراپـــرده کـــبـــود
بـــنـــد و طـــلـــســـم گـــنـــبـــد دوار بـــشــکــنــم
مـــنـــجــوق چــتــر خــســرو ســیــاره بــفــکــنــم
قــــلـــب ســـپـــاه کـــوکـــب ســـیـــار بـــشـــکـــنـــم
گـــر پـــای ازیـــن دوایــر کــحــلــی بــرون نــهــم
چــون نــقــطــه پــایــدارم و پـرگـار بـشـکـنـم
بـــر اوج ایـــن نــشــیــمــن ســبــز آشــیــان پــرم
نـــســریــن چــرخ را پــر و مــنــقــار بــشــکــنــم
بــــفــــروزم از چــــراغ روان شـــمـــع عـــشـــق را
نــــامــــوس ایــــن حــــدیـــقـــهٔ انـــوار بـــشـــکـــنـــم
تــا کــی طـریـق تـوبـه و سـالـوس و مـعـرفـت
جــامــی بـده کـه تـوبـه بـیـکـبـار بـشـکـنـم
خواجو بیا که نیم شب از بهر جرعه‌ئی
زنـــجـــیـــر و قـــفـــل خـــانـــه خـــمـــار بــشــکــنــم
غزل شمارهٔ ۶۶۶
ز روی خــوب تـو گـفـتـم کـه پـرده بـرفـکـنـم
ولـــــی چـــــو درنــــگــــرم پــــردهٔ رخ تــــو مــــنــــم
مـــرا ز خـــویـــش بــیــک جــام بــاده بــاز رهــان
کـــه جــام بــاده رهــائــی دهــد ز خــویــشــتــنــم
بــــجــــز نـــســـیـــم صـــبـــا ای بـــرادران عـــزیـــز
کــــه آرد از طــــرف مــــصــــر بـــوی پـــیـــرهـــنـــم
چــو زان دو نــرگــس مــیــگـون بـیـان کـنـم رمـزی
کـسـی کـه گـوش کـنـد مست گردد از سخنم
اگـــر نـــصـــیـــب نـــبـــخــشــی ز لــالــه و ســمــنــم
ز دور بــــــاز مــــــدار از تــــــفــــــرج چــــــمــــــنــــــم
گــهــی کــه بــلــبـل روح از قـفـس کـنـد پـرواز
زنـــم اگـــر نـــه در ایــن دم صــفــیــر شــوق زنــم
در آن نــفــســی کــه مــرا از لــحـد بـرانـگـیـزنـد
حـدیـث عـشـق تـو بـاشـد نـوشـتـه بـر کـفـنـم
اگـــــر خـــــیـــــال تـــــو آیــــد بــــپــــرســــشــــم روزی
بــــجـــز خـــیـــال نـــیـــابـــد نـــشـــانـــی از بـــدنـــم
نـــهـــاده‌ام ســـر پـــر شــور دائــمــا بــر کــف
بـــدان امـــیـــد کـــه در پـــای مـــرکـــبـــت فــکــنــم
چو شمع مجلس اگر دم برآرم از سر سوز
بـــــرآرد آتـــــش عـــــشـــــقـــــت زبـــــانـــــه از دهـــــنـــــم
اگــر چــو زلــف کــژت بــر شــکـسـتـم از خـواجـو
گـمـان مـبـر که توانم که از تو بر شکنم
غزل شمارهٔ ۶۶۷
نـــیـــســـت بـــی روی تـــو مـــیـــل گـــل و بـــرگ ســمــنــم
تــــــا شــــــدم بــــــنــــــده‌ات آزاد ز ســــــرو چـــــمـــــنـــــم
مــــــنــــــکـــــه در صـــــبـــــح ازل نـــــوبـــــت مـــــهـــــرت زده‌ام
تـــــــا ابـــــــد دم ز وفـــــــای تــــــو زنــــــم گــــــر نــــــزنــــــم
جــــان مــــن جــــرعــــهٔ عــــشــــق تــــو نـــریـــزد بـــر خـــاک
مــــــگــــــر آنـــــروز کـــــه در خـــــاک بـــــریـــــزد بـــــدنـــــم
گــــر مــــرا بــــا تــــو بــــزنـــدان ابـــد حـــبـــس کـــنـــنـــد
طــــره‌ات گــــیــــرم و زنــــجــــیــــر بـــه هـــم درشـــکـــنـــم
بـــار ســـر چـــنـــد کـــشــم بــی ســر زلــفــت بــردوش
وقــــــت آنــــــســــــت کـــــه در پـــــای عـــــزیـــــزت فـــــکـــــنـــــم
چــــون ســــر از خــــوابــــگــــه خــــاک بـــرآرم در حـــشـــر
بــــچــــکــــد خــــون جــــگــــر گــــر بــــفـــشـــاری کـــفـــنـــم
آخـــــر ای قـــــبــــلــــه صــــاحــــب‌نــــظــــران رخ بــــنــــمــــای
تـــا رخ از قـــبـــلـــه بـــگـــردانــم و ســوی تــو کــنــم
بر تنم یک سر مو نیست که در بند تو نیست
گـــر چـــه کـــس بـــاز نـــدانـــد ســـر مـــوئـــی ز تــنــم
پـــیـــرهـــن پـــاره کـــنـــم تــا تــو بــبــیــنــی از مــهــر
تــــن چــــون تــــار قــــصــــب تــــافـــتـــه در پـــیـــرهـــنـــم
بــســکـه مـی‌گـریـم و بـر خـویـشـتـنـم رحـمـت نـیـسـت
گـــریـــه مـــی‌آیـــد ازیـــن واســـطـــه بـــر خـــویـــشـــتـــنــم
چـــون کـــنـــم وصـــف شـــکـــر خـــنـــدهٔ شـــور انـــگــیــزت
از حــــــــلــــــــاوت بـــــــرود آب نـــــــبـــــــات از ســـــــخـــــــنـــــــم
چـــون حـــدیـــث از لـــب مـــیـــگـــون تــو گــویــد خــواجــو
هـــمـــچـــو ســـاغـــر شـــود از بـــاده لـــبـــالـــب دهـــنـــم
غزل شمارهٔ ۶۶۸
مــدام آن نــرگــس ســرمــسـت را در خـواب مـی‌بـیـنـم
عـجـب مـستیست کش پیوسته در محراب می‌بینم
اگـــر خـــط ســـیـــه کـــارش غـــبـــاری دارد از عـــنـــبـــر
چـــرا آن زلـــف عـــنـــبـــربـــیـــز را در تـــاب مـــی‌بـــیـــنـــم
اگـــر چـــه واضـــع خـــطـــســـت ایـــن مـــقــلــهٔ چــشــمــم
ولــیــکــن پــیــش یــاقــوتــت ز شــرمــش آب مــی‌بـیـنـم
دلــم هــمــچــون کــبــوتــر در هــوا پــرواز مـی‌گـیـرد
چـو تـاب و پـیچ آن گیسوی چون مضراب می‌بینم
نـــســـیـــم خـــلـــد یـــا بـــوی وصـــال یـــار مـــی‌یــابــم
بـــهـــشـــت عـــدن یـــا مـــنــزلــگــه احــبــاب مــی‌بــیــنــم
مــرا گــویــنــد کــز عـنـاب خـون سـاکـن شـود لـیـکـن
مــن ایـن سـیـلـاب خـون زان لـعـل چـون عـنـاب مـی‌بـیـنـم
برین در پای برجا باش اگر دستت دهد خواجو
کـه مـن کـلـی فـتـح خـویـش در ایـن بـاب مـی‌بـینم
غزل شمارهٔ ۶۶۹
گــلـی بـه رنـگ تـو در بـوسـتـان نـمـی‌بـیـنـم
بـــاعـــتـــدال تـــو ســـروی روان نـــمـــی‌بـــیــنــم
سـتـاره‌ئـی کـه ز بـرج شـرف شـود طـالع
چــو مــهــر روی تــو بــرآســمــان نــمــی‌بــیـنـم
ز چـشـم مـسـت تـو دل بـر نـمـی‌تـوانـم داشت
کــه هـیـچ خـسـتـه چـنـان نـاتـوان نـمـی‌بـیـنـم
براستان که غباری چو شخص خاکی خویش
ز رهــــگــــذار تـــو بـــرآســـتـــان نـــمـــی‌بـــیـــنـــم
ز عــشــق روی تــو ســر در جــهــان نــهـم روزی
ولـــی ز عـــشـــق رخـــت در جـــهـــان نـــمـــی‌بــیــنــم
بـــقـــاصــدی ســوی جــانــان روان کــنــم جــان را
کــه پــیــک حــضــرت او جــز روان نــمــی‌بـیـنـم
شـــبـــم بـــطـــلـــعـــت او روز مـــی‌شــود ور نــی
در آفــــتــــاب فــــروغــــی چــــنــــان نــــمـــی‌بـــیـــنـــم
مــگــر مــیــان ضــعــیــفــش تــن نــحــیــف مــنـسـت
کــه هــیــچ هــســتــی ازو در مــیــان نـمـی‌بـیـنـم
ز بــحــر عــشــق اگــرت دســت مــی‌دهــد خــواجــو
کـــنـــار گـــیـــر کـــه آن را کــران نــمــی‌بــیــنــم
غزل شمارهٔ ۶۷۰
آن مـــاه پـــری رخ را در خـــانـــه نـــمـــی‌بـــیــنــم
وین طرفه که بی رویش کاشانه نمی‌بینم
بـیـنـم دو جـهـان یـکـمـوی از حـلقهٔ گیسویش
وز گــیــســوی او مـوئـی در شـانـه نـمـی‌بـیـنـم
گـنـجـیـسـت کـه جـز جـانـش ویـرانـه نـمـی‌یابم
شـمـعـیـسـت که جز عقلش پروانه نمی‌بینم
از خـویـش ز بـیـخـویشی بیگانه شدم لیکن
جـز خـویـش در آن حـضـرت بـیـگـانـه نمی‌بینم
هـــر چـــنـــد کـــه جـــانــانــه در دیــدهٔ بــاز آیــد
تــا دیــده نــمــی‌دوزم جــانــانــه نــمــی‌بــیــنــم
چــون دانــه بــبــیــنــد مــرغ از دام شـود غـافـل
مـــن در ره او دامـــی جـــز دانـــه نـــمـــی‌بـــیـــنـــم
چـنـدانـکـه بـسـر گـردم چـون اشـک دریـن دریـا
جـــز اشـــک دریـــن دریـــا دردانـــه نـــمـــی‌بـــیــنــم
ایــنــســت کــه مــجــنــونــرا دیــوانـه نـهـد عـاقـل
ورنـــی مـــن مـــجـــنــونــش دیــوانــه نــمــی‌بــیــنــم
تـخـفیف کن از دورم ساقی دو سه پیمانه
کــز غــایــت ســرمــسـتـی پـیـمـانـه نـمـی‌بـیـنـم
بفروش بمی خواجو خود را که درین معنی
جـز پـیـر مـغـان کـس را فـرزانـه نـمـی‌بـیـنـم
غزل شمارهٔ ۶۷۱
خــــرم آنـــروز کـــه از خـــطـــهٔ کـــرمـــان بـــروم
دل و جـــان داده ز دســـت از پـــی جـــانـــان بــروم
بــا چــنـیـن درد نـدانـم کـه چـه درمـان سـازم
مــــگــــر ایـــن کـــز پـــی آن مـــایـــهٔ درمـــان بـــروم
مــنــکــه در مــصــر چــو یــعــقــوب عـزیـزم دارنـد
چــه نــشــیــنــم ز پــی یــوســف کــنــعـان بـروم
بــعــد از ایــن قــافــلــه در راه بـکـشـتـی گـذرد
چـــو مـــن دلـــشـــده بـــا دیـــدهٔ گـــریــان بــروم
گــر چــه از ظــلــمـت هـجـران نـبـرم جـان بـکـنـار
چــون ســکــنــدر ز پــی چــشــمـهٔ حـیـوان بـروم
تـــا نـــگـــویــنــد کــه چــون ســوســن ازو آزادم
هــمــچــو بــاد از پــی آن ســرو خـرامـان بـروم
چون سرم رفت و بسامان نرسیدم بی دوست
شـایـد انـدر عـقـبـش بـی سـر و سـامان بروم
اگــــــرش دور مـــــخـــــالـــــف بـــــه عـــــراق انـــــدازد
من به پهلو ز پیش تا به سپاهان بروم
هـمـچـوخـواجـو گـرم از گـنـج نـصـیـبی ندهند
رخـــت بـــر بـــنـــدم و زیــن مــنــزل ویــران بــروم
