غزل شمارهٔ ۵۳
عــــشـــق تـــو آورد قـــدح پـــر ز بـــلـــاهـــا
گـفـتـم مـی مـی‌نـخـورم پـیـش تـو شـاها
داد مـــــی مـــــعــــرفــــتــــش آن شــــکــــرســــتــــان
مــســت شــدم بـرد مـرا تـا بـه کـجـاهـا
از طـــــرفـــــی روح امـــــیـــــن آمـــــد پــــنــــهــــان
پــیــش دویـدم کـه بـبـیـن کـار و کـیـاهـا
گــــفــــتــــم ای ســــر خــــدا روی نـــهـــان کـــن
شـــکـــر خـــدا کــرد و ثــنــا گــفــت دعــاهــا
گــفــتــم خــود آن نــشــود عــاشــق پــنــهـان
چیست که آن پرده شود پیش صفاها
عـشـق چو خون خواره شود وای از او وای
کـوه احـد پـاره شـود خـاصـه چـو ماها
شــــاد دمــــی کــــان شـــه مـــن آیـــد خـــنـــدان
بــاز گــشــایــد بــه کــرم بــنــد قــبــاهــا
گـــویـــد افـــســـرده شـــدی بـــی‌نـــظـــر مــا
پــیــشــتــر آ تــا بــزنــد بــر تــو هــواهــا
گـویـد کـان لـطـف تـو کـو ای هـمـه خـوبـی
بـــنـــده خـــود را بـــنـــمـــا بـــنــدگــشــاهــا
گــویــد نـی تـازه شـوی هـیـچ مـخـور غـم
تــازه‌تــر از نــرگــس و گــل وقـت صـبـاهـا
گــــــویـــــم ای داده دوا هـــــر دو جـــــهـــــان را
نــــیــــســـت مـــرا جـــز لـــب تـــو جـــان دواهـــا
مــیــوه هــر شـاخ و شـجـر هـسـت گـوایـش
روی چــــو زر و اشــــک مـــرا هـــســـت گـــواهـــا
غزل شمارهٔ ۵۴
از ایـــن اقـــبـــالـــگـــاه خــوش مــشــو یــک دم دلــا تــنــهــا
دمـی مـی نـوش بـاده جـان و یـک لـحـظـه شکر می‌خا
بـه بـاطـن هـمـچو عقل کل به ظاهر همچو تنگ گل
دمــــی الــــهــــام امــــر قــــل دمــــی تــــشــــریــــف اعـــطـــیـــنـــا
تــــصــــورهــــای روحـــانـــی خـــوشـــی بـــی‌پـــشـــیـــمـــانـــی
ز رزم و بــــزم پــــنــــهــــانــــی ز ســــر ســــر او اخــــفـــی
مـــلـــاحـــت‌هـــای هـــر چـــهــره از آن دریــاســت یــک قــطــره
به قطره سیر کی گردد کسی کش هست استسقا
دلــــا زیــــن تــــنـــگ زنـــدان‌هـــا رهـــی داری بـــه مـــیـــدان‌هـــا
مــگــر خــفــتــه‌سـت پـای تـو تـو پـنـداری نـداری پـا
چــه روزی‌هــاسـت پـنـهـانـی جـز ایـن روزی کـه مـی‌جـویـی
چـه نـان‌هـا پـخـتـه‌انـد ای جـان بـرون از صـنـعـت نـانبا
تـــو دو دیـــده فـــروبــنــدی و گــویــی روز روشــن کــو
زنـد خـورشـیـد بـر چشمت که اینک من تو در بگشا
از ایــن ســو مــی‌کــشــانــنــدت و زان ســو مـی‌کـشـانـنـدت
مـــــرو ای نـــــاب بــــا دردی بــــپــــر زیــــن درد رو بــــالــــا
هـــر انـــدیـــشــه کــه مــی‌پــوشــی درون خــلــوت ســیــنــه
نــشــان و رنــگ انــدیــشــه ز دل پــیــداســت بــر ســیــمــا
ضــمــیــر هــر درخــت ای جــان ز هـر دانـه کـه مـی‌نـوشـد
شـود بـر شـاخ و بـرگ او نـتـیـجـه شـرب او پـیدا
ز دانــه ســیــب اگــر نــوشـد بـرویـد بـرگ سـیـب از وی
ز دانــه تــمــر اگـر نـوشـد بـرویـد بـر سـرش خـرمـا
چـــنـــانـــک از رنـــگ رنـــجـــوران طــبــیــب از عــلــت آگــه شــد
ز رنــگ و روی چــشــم تــو بــه دیــنـت پـی بـرد بـیـنـا
بـــبـــیـــنـــد حــال دیــن تــو بــدانــد مــهــر و کــیــن تــو
ز رنـــگـــت لـــیـــک پـــوشـــانـــد نـــگــردانــد تــو را رســوا
نـــظـــر در نـــامـــه مــی‌دارد ولــی بــا لــب نــمــی‌خــوانــد
هــمــی‌دانــد کــز ایــن حــامــل چــه صــورت زایــدش فــردا
وگــر بــرگــویــد از دیــده بــگــویـد رمـز و پـوشـیـده
اگـــــر درد طـــــلـــــب داری بـــــدانـــــی نـــــکـــــتـــــه و ایـــــمــــا
وگــر درد طــلــب نــبــود صــریــحــا گـفـتـه گـیـر ایـن را
فـــســـانـــه دیـــگـــران دانـــی حـــوالـــه مـــی‌کـــنـــی هـــر جــا
غزل شمارهٔ ۵۵
شــب قــدر اســت جــســم تــو کــز او یــابــنــد دولــت‌هـا
مــه بــدرســت روح تــو کــز او بــشـکـافـت ظـلـمـت‌هـا
مــگــر تــقــویـم یـزدانـی کـه طـالـع‌هـا در او بـاشـد
مــــگــــر دریــــای غــــفــــرانــــی کـــز او شـــویـــنـــد زلـــت‌هـــا
مـگـر تو لوح محفوظی که درس غیب از او گیرند
و یــا گــنــجــیــنــه رحــمــت کــز او پــوشـنـد خـلـعـت‌هـا
عــجــب تــو بــیــت مـعـمـوری کـه طـوافـانـش امـلـاکـنـد
عــجــب تــو رق مــنــشــوری کــز او نــوشــنـد شـربـت‌هـا
و یــا آن روح بــی‌چــونــی کــز ایـن‌هـا جـمـلـه بـیـرونـی
کـــه در وی ســـرنـــگـــون آمـــد تـــأمـــل‌هـــا و فــکــرت‌هــا
ولـــی بـــرتــافــت بــر چــون‌هــا مــشــارق‌هــای بــی‌چــونــی
بـــر آثـــار لـــطـــیـــف تـــو غـــلـــط گـــشــتــنــد الــفــت‌هــا
عجایب یوسفی چون مه که عکس اوست در صد چه
از او افـــتـــاده یـــعـــقـــوبــان بــه دام و جــاه مــلــت‌هــا
چــو زلــف خــود رســن ســازد ز چــه‌هـاشـان بـرانـدازد
کـــشـــدشـــان در بــر رحــمــت رهــانــدشــان ز حــیــرت‌هــا
چــو از حــیــرت گــذر یــابــد صـفـات آن را کـه دریـابـد
خـمـش کـه بـس شـکـسـتـه شـد عـبـارت‌هـا و عـبـرت‌ها
غزل شمارهٔ ۵۶
عــــــطــــــارد مــــــشــــــتــــــری بــــــایــــــد مـــــتـــــاع آســـــمـــــانـــــی را
مــــــهــــــی مــــــریــــــخ چــــــشــــــم ارزد چـــــراغ آن جـــــهـــــانـــــی را
چـــو چـــشـــمـــی مـــقـــتـــرن گـــردد بـــدان غـــیـــبــی چــراغ جــان
بـــــبـــــیـــــنـــــد بـــــی‌قـــــریـــــنـــــه او قــــریــــنــــان نــــهــــانــــی را
یــــکــــی جــــان عـــجـــب بـــایـــد کـــه دانـــد جـــان فـــدا کـــردن
دو چـــــشـــــم مـــــعـــــنـــــوی بـــــایـــــد عــــروســــان مــــعــــانــــی را
یــکــی چــشــمــیــســت بــشــکــفــتــه صــقــال روح پــذرفــتــه
چـــــو نـــــرگـــــس خـــــواب او رفـــــتــــه بــــرای بــــاغــــبــــانــــی را
چنین باغ و چنین شش جو پس این پنج و این شش جو
قــــیــــاســــی نــــیــــســــت کــــمــــتـــر جـــو قـــیـــاس اقـــتـــرانـــی را
بــــه صــــف‌هــــا رایــــت نــــصــــرت بــــه شـــب‌هـــا حـــارس امـــت
نـــــهـــــاده بـــــر کـــــف وحـــــدت در ســـــبـــــع الــــمــــثــــانــــی را
شــکــســتــه پــشــت شــیــطــان را بــدیـده روی سـلـطـان را
کــــه هــــر خــــس از بـــنـــا دانـــد بـــه اســـتـــدلـــال بـــانـــی را
زهــــــی صــــــافـــــی زهـــــی حـــــری مـــــثـــــال مـــــی خـــــوشـــــی مـــــری
کـــــســـــی دزدد چـــــنــــیــــن دری کــــه بــــگــــذارد عــــوانــــی را
الـــــی الـــــبـــــحــــر تــــوجــــهــــنــــا و مــــن عــــذب تــــفــــکــــهــــنــــا
لــــقــــیــــنــــا الــــدر مــــجــــانــــا فــــلــــا نــــبــــغــــی الــــدنــــانـــی را
لــــقــــیــــت الــــمــــاء عــــطــــشــــانــــا لــــقــــیـــت الـــرزق عـــریـــانـــا
صـــحـــبـــت الـــلـــیـــث احـــیـــانـــا فـــلـــا اخـــشـــی الـــســـنـــانـــی را
تــــوی مــــوســــی عــــهــــد خــــود درآ در بــــحــــر جـــزر و مـــد
ره فـــــرعـــــون بـــــایـــــد زد رهـــــا کـــــن ایـــــن شـــــبـــــانـــــی را
الـــــا ســـــاقـــــی بـــــه جــــان تــــو بــــه اقــــبــــال جــــوان تــــو
بـــــــه مـــــــا ده از بـــــــنـــــــان تـــــــو شــــــراب ارغــــــوانــــــی را
بــــگــــردان بــــاده شــــاهــــی کــــه هــــمــــدردی و هــــمـــراهـــی
نــــشــــان درد اگــــر خــــواهــــی بــــیــــا بــــنــــگـــر نـــشـــانـــی را
بــیــا درده مــی احــمــر کــه هــم بــحـر اسـت و هـم گـوهـر
بـــرهـــنـــه کـــن بـــه یـــک ســـاغـــر حـــریـــف امـــتـــحـــانـــی را
بــــرو ای رهــــزن مــــســــتــــان رهــــا کــــن حــــیــــلــــه و دســــتـــان
کــــه ره نــــبـــود در ایـــن بـــســـتـــان دغـــا و قـــلـــتـــبـــانـــی را
جـــــواب آنـــــک مـــــی‌گــــویــــد بــــه زر نــــخــــریــــده‌ای جــــان را
کـــــه هـــــنـــــدو قــــدر نــــشــــنــــاســــد مــــتــــاع رایــــگــــانــــی را
غزل شمارهٔ ۵۷
مــســلــمــانــان مـسـلـمـانـان چـه بـایـد گـفـت یـاری را
که صد فردوس می‌سازد جمالش نیم خاری را
مـکـان‌هـا بـی‌مـکـان گـردد زمـیـن‌هـا جمله کان گردد
چـو عـشـق او دهـد تـشـریـف یـک لـحـظـه دیاری را
خــداونــدا زهــی نــوری لــطــافــت بــخــش هــر حـوری
کـــــه آب زنـــــدگــــی ســــازد ز روی لــــطــــف نــــاری را
چــو لــطــفــش را بــیــفــشــارد هـزاران نـوبـهـار آرد
چـه نـقـصـان گـر ز غـیـرت او زنـد بـرهـم بهاری را
جــــمــــالــــش آفــــتـــاب آمـــد جـــهـــان او را نـــقـــاب آمـــد
ولـیـکـن نـقـش کـی بـیند به جز نقش و نگاری را
جـمـال گـل گـواه آمـد کـه بـخشش‌ها ز شاه آمد
اگـــر چـــه گـــل بـــنـــشـــنـــاســـد هـــوای ســازواری را
اگر گل را خبر بودی همیشه سرخ و تر بودی
ازیــــــرا آفـــــتـــــی نـــــایـــــد حـــــیـــــات هـــــوشـــــیـــــاری را
به دست آور نگاری تو کز این دستست کار تو
چــرا بــایــد ســپــردن جــان نـگـاری جـان سـپـاری را
ز شـمـس الدین تبریزی منم قاصد به خون ریزی
کـه عـشـقـی هـست در دستم که ماند ذوالفقاری را
غزل شمارهٔ ۵۸
رســیــد آن شــه رســیــد آن شــه بــیــارایــیــد ایـوان را
فــــروبــــریــــد ســــاعــــدهـــا بـــرای خـــوب کـــنـــعـــان را
چـــو آمـــد جـــان جـــان جـــان نـــشـــایـــد بـــرد نــام جــان
بـه پـیشش جان چه کار آید مگر از بهر قربان را
بـــدم بـــی‌عـــشـــق گــمــراهــی درآمــد عــشــق نــاگــاهــی
بــدم کــوهــی شــدم کــاهــی بــرای اســب ســلــطـان را
گر ترکست و تاجیکست بدو این بنده نزدیکست
چـو جـان بـا تـن ولـیـکـن تـن نـبـیـنـد هـیـچ مـر جان را
هـــلـــا یـــاران کـــه بـــخـــت آمــد گــه ایــثــار رخــت آمــد
ســلــیــمــانــی بــه تــخـت آمـد بـرای عـزل شـیـطـان را
بـجـه از جـا چـه مـی‌پـایـی چـرا بی‌دست و بی‌پایی
نـــمـــی‌دانـــی ز هـــدهـــد جـــو ره قـــصـــر ســـلـــیـــمــان را
بـــکـــن آن جـــا مـــنـــاجـــاتـــت بــگــو اســرار و حــاجــاتــت
ســـلـــیـــمـــان خـــود هــمــی‌دانــد زبــان جــمــلــه مــرغــان را
ســـخـــن بــادســت ای بــنــده کــنــد دل را پــراکــنــده
ولـــیــکــن اوش فــرمــایــد کــه گــرد آور پــریــشــان را
غزل شمارهٔ ۵۹
تـــو از خـــواری هـــمـــی‌نـــالـــی نــمــی‌بــیــنــی عــنــایــت‌هــا
مــخــواه از حــق عــنــایــت‌هــا و یــا کــم کـن شـکـایـت‌هـا
تــو را عــزت هــمــی‌بــایــد کــه آن فــرعــون را شــایــد
بـده آن عـشـق و بـسـتـان تـو چو فرعون این ولایت‌ها
خنک جانی که خواری را به جان ز اول نهد بر سر
پـــی اومـــیــد آن بــخــتــی کــه هــســت انــدر نــهــایــت‌هــا
دهـــان پـــرپـــســـت مـــی‌خـــواهـــی مـــزن ســـرنـــای دولــت را
نــــتــــانــــد خــــوانـــدن مـــقـــری دهـــان پـــرپـــســـت آیـــت‌هـــا
ازان دریـا هـزاران شـاخ شـد هـر سـوی و جـویـی شـد
بـــه بــاغ جــان هــر خــلــقــی کــنــد آن جــو کــفــایــت‌هــا
دلـا مـنـگـر بـه هـر شـاخـی کـه در تـنـگـی فـرومـانی
بـــه اول بـــنـــگـــر و آخـــر کــه جــمــع آیــنــد غــایــت‌هــا
اگـــر خـــوکــی فــتــد در مــشــک و آدم زاد در ســرگــیــن
رود هـــر یـــک بـــه اصـــل خـــود ز ارزاق و کـــفـــایــت‌هــا
ســـگ گـــرگـــیـــن ایـــن در بــه ز شــیــران هــمــه عــالــم
کــــه لــــاف عــــشــــق حــــق دارد و او دانــــد وقــــایــــت‌هــــا
تـــو بـــدنـــامـــی عـــاشـــق را مـــنـــه بــا خــواری دونــان
کـــه هـــســـت انـــدر قـــفـــای او ز شـــاه عـــشـــق رایـــت‌هــا
چــو دیــگ از زر بــود او را ســیــه رویــی چـه غـم آرد
کــه از جــانــش هــمــی‌تــابــد بـه هـر زخـمـی حـکـایـت‌هـا
تـو شـادی کـن ز شـمـس الـدیـن تـبریزی و از عشقش
کــه از عــشــقــش صـفـا یـابـی و از لـطـفـش حـمـایـت‌هـا
غزل شمارهٔ ۶۰
ایــــــا نــــــور رخ مــــــوســــــی مــــــکــــــن اعـــــمـــــی صـــــفـــــورا را
چــنــیــن عــشــقــی نــهــادســتــی بـه نـورش چـشـم بـیـنـا را
مــــــنــــــم ای بـــــرق رام تـــــو بـــــرای صـــــیـــــد و دام تـــــو
گـــهــی بــر رکــن بــام تــو گــهــی بــگــرفــتــه صــحــرا را
چـــــــه دانـــــــد دام بـــــــیـــــــچـــــــاره فــــــریــــــب مــــــرغ آواره
چـــــه دانـــــد یـــــوســـــف مـــــصـــــری غـــــم و درد زلـــــیــــخــــا را
گریبان گیر و این جا کش کسی را که تو خواهی خوش
کــه مــن دامــم تــو صــیــادی چـه پـنـهـان صـنـعـتـی یـارا
چـــو شـــهـــر لـــوط ویــرانــم چــو چــشــم لــوط حــیــرانــم
ســــبــــب خــــواهــــم کــــه واپـــرســـم نـــدارم زهـــره و یـــارا
اگـــر عـــطـــار عـــاشـــق بـــد ســنــایــی شــاه و فــایــق بــد
نــه ایــنــم مــن نــه آنــم مـن کـه گـم کـردم سـر و پـا را
یــــکــــی آهــــم کـــز ایـــن آهـــم بـــســـوزد دشـــت و خـــرگـــاهـــم
یــکــی گــوشــم کــه مــن وقــفــم شــهــنــشــاه شــکــرخــا را
خــمــش کــن در خــمــوشــی جــان کــشــد چــون کــهــربــا آن را
کـــه جـــانـــش مـــســتــعــد بــاشــد کــشــاکــش‌هــای بــالــا را
غزل شمارهٔ ۶۱
هـــــــلـــــــا ای زهـــــــره زهـــــــرا بـــــــکـــــــش آن گــــــوش زهــــــرا را
تـــــقــــاضــــایــــی نــــهــــادســــتــــی در ایــــن جــــذبــــه دل مــــا را
مـــــنـــــم نـــــاکــــام کــــام تــــو بــــرای صــــیــــد و دام تــــو
گـــهــی بــر رکــن بــام تــو گــهــی بــگــرفــتــه صــحــرا را
چـــــــه دانـــــــد دام بـــــــیـــــــچـــــــاره فــــــریــــــب مــــــرغ آواره
چـــه دانـــد یــوســف مــصــری نــتــیــجــه شــور و غــوغــا را
گریبان گیر و این جا کش کسی را که تو خواهی خوش
کــه مــن دامــم تــو صــیــادی چـه پـنـهـان صـنـعـتـی یـارا
چـــو شـــهـــر لـــوط ویــرانــم چــو چــشــم لــوط حــیــرانــم
ســــبــــب خــــواهــــم کــــه واپـــرســـم نـــدارم زهـــره و یـــارا
اگـــر عـــطـــار عـــاشـــق بـــد ســنــایــی شــاه و فــایــق بــد
نــه ایــنــم مــن نــه آنــم مـن کـه گـم کـردم سـر و پـا را
یــــکــــی آهــــم کـــز ایـــن آهـــم بـــســـوزد دشـــت و خـــرگـــاهـــم
یــکــی گــوشــم کــه مــن وقــفــم شــهــنــشــاه شــکــرخــا را
خــمــش کــن در خــمــوشــی جــان کــشــد چــون کــهــربــا آن را
کـــه جـــانـــش مـــســتــعــد بــاشــد کــشــاکــش‌هــای بــالــا را
غزل شمارهٔ ۶۲
بـــهـــار آمـــد بـــهـــار آمـــد ســـلـــام آورد مـــســتــان را
از آن پـــیـــغـــامـــبـــر خـــوبـــان پـــیــام آورد مــســتــان را
زبـــان ســوســن از ســاقــی کــرامــت‌هــای مــســتــان گــفــت
شــنــیــد آن ســرو از ســوســن قــیـام آورد مـسـتـان را
ز اول بــــاغ در مــــجــــلــــس نــــثــــار آورد آنـــگـــه نـــقـــل
چــو دیــد از لــالــه کــوهــی کـه جـام آورد مـسـتـان را
ز گــــریــــه ابــــر نــــیــــســــانــــی دم ســـرد زمـــســـتـــانـــی
چـه حـیـلـت کـرد کـز پـرده بـه دام آورد مـستان را
ســقــاهـم ربـهـم خـوردنـد و نـام و نـنـگ گـم کـردنـد
چـــو آمـــد نـــامــه ســاقــی چــه نــام آورد مــســتــان را
درون مــــجــــمــــر دل‌هــــا ســـپـــنـــد و عـــود مـــی‌ســـوزد
کـــــه ســــرمــــای فــــراق او زکــــام آورد مــــســــتــــان را
درآ در گـــلــشــن بــاقــی بــرآ بــر بــام کــان ســاقــی
ز پـــنـــهـــان خـــانـــه غـــیـــبـــی پـــیـــام آورد مـــســتــان را
چو خوبان حله پوشیدند درآ در باغ و پس بنگر
کــه ســاقــی هــر چــه دربـایـد تـمـام آورد مـسـتـان را
کـــه جـــان‌هـــا را بـــهــار آورد و مــا را روی یــار آورد
بــبــیــن کــز جــمــلــه دولــت‌هــا کــدام آورد مــســتــان را
ز شــمــس الــدیــن تــبــریــزی بــه نــاگـه سـاقـی دولـت
بـــه جـــام خـــاص ســلــطــانــی مــدام آورد مــســتــان را
