غزل شمارهٔ ۱۵۷
ای هـــــوس‌هـــــای دلــــم بــــاری بــــیــــا رویــــی نــــمــــا
ای مـــراد و حـــاصـــلـــم بـــاری بـــیـــا رویـــی نـــمـــا
مـشـکـل و شـوریده‌ام چون زلف تو چون زلف تو
ای گـــشـــاد مـــشـــکـــلـــم بـــاری بــیــا رویــی نــمــا
از ره و مـــنـــزل مـــگـــو دیـــگــر مــگــو دیــگــر مــگــو
ای تـــو راه و مـــنـــزلـــم بـــاری بــیــا رویــی نــمــا
درربــودی از زمــیــن یــک مــشــت گــل یـک مـشـت گـل
در مــــیــــان آن گــــلــــم بــــاری بــــیــــا رویـــی نـــمـــا
تـــا ز نـــیـــکـــی وز بـــدی مــن واقــفــم مــن واقــفــم
از جـــمـــالـــت غـــافـــلـــم بـــاری بـــیـــا رویـــی نـــمــا
تـا نـسـوزد عـقـل مـن در عـشـق تـو در عـشـق تو
غـــافـــلـــم نـــی عـــاقـــلـــم بــاری بــیــا رویــی نــمــا
شه صلاح الدین که تو هم حاضری هم غایبی
ای عـــجـــوبـــه واصـــلـــم بـــاری بـــیـــا رویـــی نــمــا
غزل شمارهٔ ۱۵۸
امـــــتـــــزاج روح‌هـــــا در وقـــــت صـــــلــــح و جــــنــــگ‌هــــا
بــا کــســی بـایـد کـه روحـش هـسـت صـافـی صـفـا
چـــون تـــغـــیــیــر هــســت در جــان وقــت جــنــگ و آشــتــی
آن نـه یـک روحـسـت تـنـهـا بـلـک گـشـتـسـتـنـد جـدا
چــون بــخــواهـد دل سـلـام آن یـکـی هـمـچـون عـروس
مــــــر زفــــــاف صــــــحــــــبــــــت دامــــــاد دشــــــمــــــن روی را
بــاز چــون مــیـلـی بـود سـویـی بـدان مـانـد کـه او
مــــــیــــــل دارد ســــــوی دامــــــاد لــــــطــــــیــــــف دلــــــربـــــا
از نــــظــــرهــــا امــــتــــزاج و از ســــخــــن‌هـــا امـــتـــزاج
وز حـــــکـــــایـــــت امـــــتـــــزاج و از فـــــکـــــر آمـــــیـــــزهـــــا
هــــمــــچــــنــــانــــک امــــتــــزاج ظــــاهـــرســـت انـــدر رکـــوع
وز تـــصـــافـــح وز عـــنـــاق و قـــبـــلــه و مــدح و دعــا
بـــر تــفــاوت ایــن تــمــازج‌هــا ز مــیــل و نــیــم مــیــل
وز ســــر کـــره و کـــراهـــت وز پـــی تـــرس و حـــیـــا
آن رکـــــــوع بــــــاتــــــأنــــــی وان ثــــــنــــــای نــــــرم نــــــرم
هــــم مــــراتــــب در مــــعـــانـــی در صـــورهـــا مـــجـــتـــبـــا
ایــن هــمــه بــازیـچـه گـردد چـون رسـیـدی در کـسـی
کش سما سجده‌اش برد وان عرش گوید مرحبا
آن خـــداونـــد لـــطـــیـــف بـــنــده پــرور شــمــس دیــن
کــــو رهــــانــــد مــــر شـــمـــا را زیـــن خـــیـــال بـــی‌وفـــا
بـــا عـــدم تـــا چـــنـــد بـــاشـــی خـــایـــف و امـــیــدوار
ایـــن هـــمـــه تـــأثـــیـــر خـــشـــم اوســـت تـــا وقــت رضــا
هــســتــی جــان اوســت حــقــا چــونـک هـسـتـی زو بـتـافـت
لـــاجـــرم در نـــیـــســـتـــی مـــی‌ســـاز بـــا قـــیـــد هــوا
گـه بـه تـسـبـیـع هـوا و گـه بـه تـسـبـیع خیال
گـه بـه تـسـبـیـع کـلـام و گـه بـه تسبیع لقا
گــه خــیــال خــوش بــود در طــنــز هـمـچـون احـتـلـام
گــه خــیــال بــد بــود هــمــچـون کـه خـواب نـاسـزا
وانـــگــهــی تــخــیــیــل‌هــا خــوشــتــر از ایــن قــوم رذیــل
ایــنــت هــســتــی کــو بــود کــمــتــر ز تــخــیــیــل عــمـا
پــس از آن ســوی عــدم بــدتـر از ایـن از صـد عـدم
ایــن عــدم‌هــا بــر مــراتــب بــود هــمــچـون کـه بـقـا
تــــــا نــــــیــــــایــــــد ظــــــل مـــــیـــــمـــــون خـــــداونـــــدی او
هــیــچ بــنــدی از تــو نــگــشــایــد یــقــیـن مـی‌دان دلـا
غزل شمارهٔ ۱۵۹
ای ز مــــقـــدارت هـــزاران فـــخـــر بـــی‌مـــقـــدار را
داد گـــلـــزار جـــمـــالـــت جـــان شـــیـــریــن خــار را
ای مــــلــــوکــــان جــــهــــان روح بــــر درگــــاه تـــو
در ســجــودافــتــادگــان و مــنــتــظـر مـر بـار را
عــقــل از عــقــلــی رود هــم روح روحــی گـم کـنـد
چــونــک طــنــبــوری ز عــشــقــت بـرنـوازد تـار را
گـــر ز آب لـــطـــف تـــو نــم یــافــتــی گــلــزارهــا
کــس نــدیــدی خــالــی از گــل سـال‌هـا گـلـزار را
مـــحـــو مـــی‌گـــردد دلـــم در پـــرتـــو دلـــدار مــن
مــــی‌نــــتــــانــــم فــــرق کــــردن از دلـــم دلـــدار را
دایـــمـــا فـــخـــرســـت جـــان را از هـــوای او چـــنــان
کــو ز مــســتــی مــی‌نــدانــد فــخــر را و عــار را
هـــســـت غـــاری جـــان رهـــبــانــان عــشــقــت مــعــتــکــف
کــرده رهــبــان مــبــارک پــر ز نــور ایــن غــار را
گـر شـود عـالـم چو قیر از غصه هجران تو
نـــخـــوتـــی دارد کـــه انــدرنــنــگــرد مــر قــار را
چون عصای موسی بود آن وصل اکنون مار شد
ای وصـــــال مــــوســــی وش انــــدرربــــا ایــــن مــــار را
ای خـــداونــد شــمــس دیــن از آتــش هــجــران تــو
رشــک نــور بــاقـی‌سـت صـد آفـریـن ایـن نـار را
غزل شمارهٔ ۱۶۰
مــــــفــــــروشــــــیــــــد کـــــمـــــان و زره و تـــــیـــــغ زنـــــان را
کــه ســزا نـیـسـت سـلـح‌هـا بـه جـز از تـیـغ زنـان را
چــــه کــــنــــد بـــنـــده صـــورت کـــمـــر عـــشـــق خـــدا را
چــه کــنــد عــورت مــســکــیـن سـپـر و گـرز و سـنـان را
چــو مــیــان نــیــســت کــمــر را بــه کــجــا بــنــدد آخـر
کــه وی از ســنــگ کــشــیــدن بــشــکــســتــســت مــیــان را
زر و سـیـم و در و گـوهـر نـه کـه سـنـگـیـسـت مـزور
ز پـــی ســـنـــگ کــشــیــدن چــو خــری ســاخــتــه جــان را
مــنــشــیــن بــا دو ســه ابــلـه کـه بـمـانـی ز چـنـیـن ره
تـــــو ز مــــردان خــــدا جــــو صــــفــــت جــــان و جــــهــــان را
ســوی آن چــشــم نــظــر کــن کــه بــود مـسـت تـجـلـی
کـــه در آن چـــشـــم بـــیـــابـــی گـــهـــر عـــیـــن و عـــیـــان را
تو در آن سایه بنه سر که شجر را کند اخضر
کــــه بــــدان جـــاســـت مـــجـــاری هـــمـــگـــی امـــن و امـــان را
گـــذر از خـــواب بــرادر بــه شــب تــیــره چــو اخــتــر
کـــه بـــه شـــب بـــایـــد جـــســتــن وطــن یــار نــهــان را
بــه نــظــربــخـش نـظـر کـن ز مـیـش بـلـبـلـه تـر کـن
ســــوی آن دور ســــفــــر کــــن چــــه کـــنـــی دور زمـــان را
بــــپــــران تــــیــــر نــــظــــر را بــــه مــــؤثــــر ده اثــــر را
تــــبــــع تــــیــــر نــــظــــر دان تــــن مــــانــــنــــد کــــمـــان را
چــو عــدوایــد تــو گــردد چـو کـرم قـیـد تـو گـردد
چــو یــقــیــن صــیــد تــو گــردد بــدران دام گــمـان را
ســوی حـق چـون بـشـتـابـی تـو چـو خـورشـیـد بـتـابـی
چــو چــنــان ســود بــیــابــی چـه کـنـی سـود و زیـان را
هـــلـــه ای تـــرش چـــو آلـــو بـــشـــنـــو بـــانــگ تــعــالــوا
کـــه گـــشـــادســـت بـــه دعـــوت مـــه جـــاویـــد دهـــان را
مــن از ایـن فـاتـحـه بـسـتـم لـب خـود بـاقـی از او جـو
کـــه درآکـــنـــد بـــه گـــوهـــر دهـــن فــاتــحــه خــوان را
غزل شمارهٔ ۱۶۱
چــو فـرسـتـاد عـنـایـت بـه زمـیـن مـشـعـلـه‌هـا را
کـه بـدر پـرده تـن را و بـبـیـن مشعله‌ها را
تـو چـرا مـنـکـر نـوری مـگـر از اصـل تـو کوری
وگـر از اصـل تـو دوری چـه از ایـن مـشـعله‌ها را
خــردا چــنــد بــه هـوشـی خـردا چـنـد بـپـوشـی
تـو عـزبـخـانـه مـه را تـو چـنـیـن مـشعله‌ها را
بــنــگــر رزم جــهــان را بــنــگــر لــشـکـر جـان را
کـه بـه مـردی بـگـشـادند کمین مشعله‌ها را
تـــو اگـــر خـــواب درآیـــی ور از ایـــن بـــاب درآیـــی
تـو بـدانـی و بـبـیـنـی بـه یـقین مشعله‌ها را
تو صلاح دل و دین را چو بدان چشم ببینی
بــه خــدا روح امــیــنــی و امــیــن مــشــعــلـه‌هـا را
غزل شمارهٔ ۱۶۲
تــو مــرا جــان و جــهــانــی چــه کــنــم جــان و جــهــان را
تـــو مـــرا گـــنـــج روانـــی چــه کــنــم ســود و زیــان را
نــــفــــســــی یــــار شــــرابــــم نــــفــــســــی یــــار کــــبــــابـــم
چــــو در ایــــن دور خــــرابــــم چــــه کــــنــــم دور زمــــان را
ز هـــــمـــــه خـــــلـــــق رمـــــیـــــدم ز هـــــمـــــه بـــــازرهـــــیــــدم
نــه نــهــانــم نــه بـدیـدم چـه کـنـم کـون و مـکـان را
ز وصـــــال تـــــو خـــــمـــــارم ســـــر مـــــخـــــلـــــوق نــــدارم
چو تو را صید و شکارم چه کنم تیر و کمان را
چـــو مـــن انـــدر تـــک جـــویـــم چـــه روم آب چـــه جــویــم
چــه تــوان گــفــت چــه گـویـم صـفـت ایـن جـوی روان را
چــو نــهــادم ســر هــســتــی چــه کــشــم بـار کـهـی را
چــو مــرا گــرگ شـبـان شـد چـه کـشـم نـاز شـبـان را
چـه خـوشـی عـشق چه مستی چو قدح بر کف دستی
خـــنـــک آن جـــا کـــه نـــشـــســـتــی خــنــک آن دیــده جــان را
ز تــو هــر ذره جــهــانــی ز تــو هــر قــطــره چـو جـانـی
چــو ز تــو یــافــت نــشـانـی چـه کـنـد نـام و نـشـان را
جــــهــــت گـــوهـــر فـــایـــق بـــه تـــک بـــحـــر حـــقـــایـــق
چــو بــه ســر بــایــد رفــتــن چــه کــنــم پــای دوان را
بـــــه ســـــلـــــاح احـــــد تـــــو ره مـــــا را بـــــزدی تـــــو
هــمــه رخــتــم ســتــدی تــو چــه دهــم بــاج سـتـان را
ز شـــــعـــــاع مـــــه تـــــابـــــان ز خـــــم طــــره پــــیــــچــــان
دل مــــن شــــد ســــبــــک ای جــــان بـــده آن رطـــل گـــران را
مــــنــــگــــر رنــــج و بــــلــــا را بــــنــــگـــر عـــشـــق و ولـــا را
مــــنــــگــــر جـــور و جـــفـــا را بـــنـــگـــر صـــد نـــگـــران را
غـــــم را لـــــطـــــف لـــــقــــب کــــن ز غــــم و درد طــــرب کــــن
هــــم از ایــــن خــــوب طــــلـــب کـــن فـــرج و امـــن و امـــان را
بــــطـــلـــب امـــن و امـــان را بـــگـــزیـــن گـــوشـــه گـــران را
بـــــــشـــــــنــــــو راه دهــــــان را مــــــگــــــشــــــا راه دهــــــان را
غزل شمارهٔ ۱۶۳
بـــرویـــد ای حـــریـــفـــان بـــکــشــیــد یــار مــا را
بــــه مــــن آوریــــد آخــــر صــــنــــم گـــریـــزپـــا را
بـه تـرانـه‌هـای شـیـریـن بـه بهانه‌های زرین
بـکـشـیـد سـوی خـانـه مـه خـوب خـوش لـقا را
وگر او به وعده گوید که دمی دگر بیایم
هـمـه وعـده مـکـر بـاشـد بـفـریبد او شما را
دم سخت گرم دارد که به جادوی و افسون
بـــزنـــد گـــره بــر آب او و بــبــنــدد او هــوا را
بــه مــبــارکــی و شــادی چــو نــگــار مـن درآیـد
بــنــشــیــن نـظـاره مـی‌کـن تـو عـجـایـب خـدا را
چــو جــمـال او بـتـابـد چـه بـود جـمـال خـوبـان
کـــه رخ چـــو آفـــتـــابـــش بــکــشــد چــراغ‌هــا را
بــرو ای دل ســبــک رو بـه یـمـن بـه دلـبـر مـن
بـرسـان سـلـام و خـدمـت تو عقیق بی‌بها را
غزل شمارهٔ ۱۶۴
چــو مــرا بــه ســوی زنــدان بــکـشـیـد تـن ز بـالـا
ز مــــقــــربــــان حـــضـــرت بـــشـــدم غـــریـــب و تـــنـــهـــا
بــه مــیــان حــبــس نــاگــه قــمــری مــرا قــریــن شـد
کـــه فـــکـــنـــد در دمـــاغـــم هـــوســـش هـــزار ســـودا
هــمــه کــس خــلــاص جــویــد ز بــلــا و حـبـس مـن نـی
چـــه روم چــه روی آرم بــه بــرون و یــار ایــن جــا
کــه بــه غــیــر کــنـج زنـدان نـرسـم بـه خـلـوت او
کـــه نـــشـــد بـــه غـــیـــر آتــش دل انــگــبــیــن مــصــفــا
نـظـری بـه سـوی خـویـشـان نـظـری برو پریشان
نـــظـــری بـــدان تـــمـــنـــا نـــظــری بــدیــن تــمــاشــا
چــو بــود حــریــف یــوســف نــرمـد کـسـی چـو دارد
بـه مـیـان حـبـس بـسـتـان و کـه خـاصـه یـوسف ما
بدود به چشم و دیده سوی حبس هر کی او را
ز چــنــیــن شــکــرســتــانــی بــرســد چــنــیــن تــقـاضـا
مــن از اخــتــران شــنــیــدم کــه کــســی اگــر بـیـابـد
اثــــــری ز نــــــور آن مــــــه خـــــبـــــری کـــــنـــــیـــــد مـــــا را
چــو بــدیــن گــهــر رســیــدی رســدت کــه از کــرامـت
بــــنـــهـــی قـــدم چـــو مـــوســـی گـــذری ز هـــفـــت دریـــا
خــبــرش ز رشــک جــان‌هــا نــرســد بــه مــاه و اخــتـر
کــــه چـــو مـــاه او بـــرآیـــد بـــگـــدازد آســـمـــان‌هـــا
خـــجـــلــم ز وصــف رویــش بــه خــدا دهــان بــبــنــدم
چــــه بــــرد ز آب دریــــا و ز بــــحــــر مـــشـــک ســـقـــا
غزل شمارهٔ ۱۶۵
اگـر آن مـیـی کـه خـوردی بـه سـحـر نـبـود گـیـرا
بـــســـتـــان ز مـــن شـــرابــی کــه قــیــامــتــســت حــقــا
چـــه تـــفـــرج و تـــمـــاشـــا کـــه رســـد ز جــام اول
دومــش نــعــوذبــالــلــه چــه کــنــم صـفـت سـوم را
غـــم و مـــصـــلـــحـــت نـــمـــانـــد هــمــه را فــرود رانــد
پــس از آن خــدای دانــد کــه کـجـا کـشـد تـمـاشـا
تــو اســیــر بــو و رنــگـی بـه مـثـال نـقـش سـنـگـی
بــــجــــهـــی چـــو آب چـــشـــمـــه ز درون ســـنـــگ خـــارا
بـــــده آن مـــــی رواقــــی هــــلــــه ای کــــریــــم ســــاقــــی
چــو چـنـان شـوم بـگـویـم سـخـن تـو بـی‌مـحـابـا
قــدحـی گـران بـه مـن ده بـه غـلـام خـویـشـتـن ده
بــنــگــر کــه از خــمــارت نــگــران شـدم بـه بـالـا
نگران شدم بدان سو که تو کرده‌ای مرا خو
کــه روانــه بــاد آن جــو کــه روانــه شــد ز دریــا
غزل شمارهٔ ۱۶۶
چــمــنــی کــه تــا قــیــامــت گــل او بــه بـار بـادا
صــنــمــی کــه بـر جـمـالـش دو جـهـان نـثـار بـادا
ز بـــگـــاه مـــیــر خــوبــان بــه شــکــار مــی‌خــرامــد
کـــه بـــه تـــیـــر غـــمــزه او دل مــا شــکــار بــادا
به دو چشم من ز چشمش چه پیام‌هاست هر دم
کـه دو چـشـم از پـیامش خوش و پرخمار بادا
در زاهـــدی شــکــســتــم بــه دعــا نــمــود نــفــریــن
کـــه بـــرو کـــه روزگــارت هــمــه بــی‌قــرار بــادا
نـــه قـــرار مـــانـــد و نـــی دل بــه دعــای او ز یــاری
کـه بـه خـون ماست تشنه که خداش یار بادا
تــن مــا بــه مــاه مــانــد کــه ز عــشــق مــی‌گــدازد
دل مــا چـو چـنـگ زهـره کـه گـسـسـتـه تـار بـادا
بــه گــداز مــاه مــنــگــر بــه گــســســتــگـی زهـره
تــو حــلــاوت غــمــش بــیــن کــه یــکــش هـزار بـادا
چـه عـروسـیـسـت در جـان کـه جـهـان ز عکس رویش
چــو دو دســت نــوعــروســان تــر و پــرنـگـار بـادا
بــه عـذار جـسـم مـنـگـر کـه بـپـوسـد و بـریـزد
به عذار جان نگر که خوش و خوش عذار بادا
تــن تــیــره هــمــچــو زاغــی و جــهــان تــن زمــسـتـان
کــه بــه رغــم ایـن دو نـاخـوش ابـدا بـهـار بـادا
کـه قـوام ایـن دو نـاخـوش بـه چـهـار عنصر آمد
کــه قــوام بــنــدگــانــت بــه جـز ایـن چـهـار بـادا
غزل شمارهٔ ۱۶۷
کـی بـپـرسـد جـز تـو خـسـته و رنجور تو را
ای مـــســـیـــح از پـــی پـــرســیــدن رنــجــور بــیــا
دســت خــود بــر سـر رنـجـور بـنـه کـه چـونـی
از گـنـاهـش بـمـیـنـدیـش و بـه کـیـن دسـت مـخا
آنــک خــورشــیــد بــلــا بـر سـر او تـیـغ زدسـت
گــســتــران بــر ســر او ســایـه احـسـان و رضـا
ایـن مـقـصـر بـه دو صد رنج سزاوار شدست
لیک زان لطف به جز عفو و کرم نیست سزا
آن دلی را که به صد شیر و شکر پروردی
مــچــشــانــش پــس از آن هــر نــفــســی زهــر جــفــا
تـــا تــو بــرداشــتــه‌ای دل ز مــن و مــســکــن مــن
بـنـد بـشـکـسـت و درآمـد سـوی مـن سـیـل بـلـا
تـو شـفـایـی چـو بـیـایـی خـوش و رو بـنـمـایی
ســــپــــه رنــــج گــــریــــزنـــد و نـــمـــایـــنـــد قـــفـــا
بــه طــبــیــبــش چــه حــوالــه کــنــی ای آب حــیــات
از هـــمـــان جــا کــه رســد درد هــمــان جــاســت دوا
هـمـه عـالـم چـو تـنـنـد و تـو سـر و جـان هـمه
کـی شـود زنـده تـنـی کـه سـر او گـشـت جدا
ای تــو ســرچــشــمــه حــیــوان و حــیــات هــمــگــان
جـوی مـا خـشـک شـده‌ست آب از این سو بگشا
جــز از ایــن چــنــد ســخـن در دل رنـجـور بـمـانـد
تــا نــبــیــنــد رخ خــوب تــو نــگــویـد بـه خـدا
